علوم دبستان

مهره داران

Vertebrates

 مهره داران به چند گروه تقسیم می شوند؟

می دانیم که همه مهره داران دارای ستون مهره یا استخوانبندی هستند و از این نظر بهم شبیه هستند. اما فرق هایی نیز با هم دارند که سبب شده است ، آنها را به گروه های کوچکتری طبقه بندی کنند.

بطور کلی مهره داران را به پنج گروه تقسیم می کنند:

1 – پرندگان

2 – پستانداران

3 – خزندگان

4 – دوزیستان

5 – ماهیان

پرندگان

Birds

چه جانورانی را پرندگان می گویند؟

جانورانی را که بال دارند و می توانند پرواز کنند، پرندگان نامیده می شوند.

پرندگان دارای چه ویژگی هایی هستند؟

پرندگان دارای خاصه هایی هستند که آنها را از سایر مهره داران جدا و مشخص می کند.

این خاصه ها به قرار زیر هستند:

1 – پوست بدن همه پرندگان پوشیده از پر است.

2 – پرندگان بجای لب و دندان، منقار دارند.

3 – پرندگان دارای دو بال و دو پا هستند.

4 – پرندگان خونگرم هستند.

5 -   پرندگان به وسیله شش تنفس می کنند.

6 – پرندگان تخمگذار هستند.

خزندگان

Reptiles

چه جانورانی را خزندگان می گویند؟

جانورانی را که یا پاهای کوتاه دارند و یا به کلی پا ندارند، خزنده گویند. زیرا هنگام حرکت و راه رفتن، شکم خود را روی زمین می کشند که این نوع حرکت را خزیدن گویند.

خزندگان دارای چه ویژگی هایی هستند؟

خزندگان تفاوت زیادی با سایر مهره دارانی مثل پرندگان و پستانداران دارند و دارای خاصه های هستند که آنها را از سایر مهره داران جدا و مشخص می کند که مهمترین آنها عبارتند از:

1 – بدن خزندگان از پولک پوشیده شده است.

بدن جانورانی که خزنده هستند، پوشیده از پولک های ریز و درشت است مانند بدن لاکپشت که پوست سر، دُم و پاهایش پوشیده از پولک است و لاک آن هم از تعدادی پولک های پهن و بزرگ تشکیل شده است.

2 – خزندگان خونسرد هستند.

دمای بدن خزندگان با دمای هوای اطراف تغییر می کند.

3 – خزندگان با شُش تنفس می کنند.

تمساح ها، بعضی از لاکپشت ها و برخی از مارها بیشتر وقت های خود های در آب می گذرانند، اما برای تنفس ناگزیر باید از آب بیرون و یا روی آب بیایند.

4 – خزندگان تخم می گذارند.

خزندگان برای تولید مثل می گذارند، اما مانند پرندگان روی تخم های خود نمی خوابند، بلکه تخم های خود را در جاهایی دور از دید سایر جانوران می گذارند و می روند. تخم ها پس از مدتی در دمای محیط به نوزاد تبدیل می شوند. نوزاد خزندگان پس از خارج شدن از تخم، به تنهایی به زندگی خود ادامه می دهند. مانند مار، لاکپشت

دوزیستان

Amphibians

چه جانورانی را دوزیستان می گویند؟

دوزیستان مهره دارانی  هستند که دو دوره زندگی دارند. یک دوره آن، دوره نوزادی زیر آب و دوره دیگر، دوره بلوغ که بیشتر وقت ها در خشکی زیست می کنند و به همین دلیل این گروه از جانوران را دوزیستان می نامند. مانند: قورباغه، وزغ، سمندر، ...

دوزیستان دارای چه ویژگی هایی هستند؟

دوزیستان دارای خاصه هایی هستند که عبارتند از:

1 – بیشتر دوزیستان در آب تخمگذاری می کنند.

بیشتر دوزیستان مانند قورباغه در آب تخمگذاری می کنند. بعد جانور کوچکی که از تخم به وجود می آید، نوزاد نام دارد. اندام شاخه شاخه ایی دارد که آبشش نام دارد و مانند ماهی با آن هوا را از آب می گیرد و تنفس می کند. بعد رفته رفته آبشش خود را از دست میدهد و دارای شش می شود و دست و پا در می آورد. سپس دُم خود را از دست می دهد و بعد از آن می تواند به خشکی بیاید.

2 – پوست بدن دوزیستان برهنه است.

قورباغه پوستی نرم و نمناک دارد، اما پوست بدن وزغ زبر و خشک تر است.

3 – دوزیستان خونسرد هستند.

در سرمای زمستان زیر گل و لای می خوابند و هنگام بهار بیدار می شوند.

ماهیان

Fish

چه جانورانی را ماهیان می گویند؟

ماهیان گروهی از مهره داران هستند که همیشه در آب زندگی می کنند و به وسیله باله های خود در آب حرکت می کنند.

ماهی ها دارای چه ویژگی هایی هستند؟

ماهیان دارای خاصه هایی هستند که عبارتند از:

1 – ماهی ها به وسیله باله های خود شنا می کنند.

ماهی ها که همیشه در آب زندگی می کنند، به وسیله باله های خود در آب حرکت یا شنا می کنند

2 - پوست بدن ماهی ها از پولک پوشیده شده است.

پوست بدن بیشتر ماهی ها از پولک پوشیده شده است، اما بدن چند نوع از آنها مانند گربه ماهی از پوست نرمی پوشیده است.

3 – ماهی ها با آبشش تنفس می کنند.

تنفس ماهی ها به وسیله آبشُش انجام می گیرد. به این ترتیب که آب را به دهان خود می کشند و آن را از شکاف های دو طرف سر خود بیرون می رانند. آب از لابلای شاخه های سرخ رنگ دو طرف سر ماهی که همان آبشش است، می گذرد و اکسیژن هوای محلول در آن گرفته

می شود و با این عمل ماهی تنفس می کند.

4 – ماهیان خونسرد هستند.

دمای بدن ماهی ها با دمای آبی که در آن زندگی می کند، تقریباً یکی است. بطوری که اگر به بدن یک ماهی که تازه از آب گرفته شده است، دست بزنیم این مطلب را در می یابیم. پس ماهیان خونسر هستند.

5 – ماهیان تخمگذار هستند.

ماهی ها جانورانی تخمگذار هستند و در آب تخم ریزی می کنند. فقط چند نوع از آنها زنده زا هستند.

پستانداران

Mammals

چه جانورانی را پستانداران می گویند؟

جانورانی را که بچه می زایند و به بچه خود شیر می دهند، پستانداران می گویند. مانند گاو، اسب، شیر

پستانداران دارای چه ویژگی هایی هستند؟

پستانداران دارای خاصه هایی هستند که آنها را از سایر مهره داران جدا و مشخص می کنند:

1 – پوست بدن همه پستانداران از پشم یا مو پوشیده شده است.

بعضی از پستانداران مانند گربه مقدار زیادی مو دارند، ولی بدن بعضی هم مانند فیل، به نظر می رسد که هیچ مو ندارد، اما به راستی چنین نیست و کمی مو دارد.

2 – پستانداران بچه می زایند.

از پستانداران تنها دو نوع کمیاب تخم می گذارند. بنابراین می توان گفت که به جز دو نوع کمیاب، همه پستانداران بچه زا هستند. مانند گوساله که از مادر خود یعنی گاو (ماده) زاییده می شود.

3 – پستانداران به بچه های خود شیر می دهند.

پستانداران با پستان های خود به بچه هایشان یر می دهند. مانند گاو که به بچه اش که گوساله نامیده می شود، شیر می دهد.

خاصه هایی که بیان شد را هیچیک  از گروه های دیگر مهره داران ندارند. اما پستانداران دارای دو خاصه دیگر نیز می باشند که در برخی دیگر از گروه های مهره داران وجود دارد:

4 – بیشتر پستانداران با شُش تنفس می کنند.

بیشتر حانورانی که دارای شُش هستند، در خشکی زندگی می کنند و با شش تنفس می کنند.

اگر جانوری دارای شش باشد و در آب زندگی کند، ناگزیر برای نفس کشیدن، باید به روی آب بیایند مانند وال.

5 –  پستانداران خونگرم هستند.

همه پستانداران خونگرم هستند و دمای دور و بر آنها تأثیری در دمای بدن آنها ندارد. مانند انسان که همیشه دارای دمای 37 درجه است.